Ở phần 1, tôi đã phân tích cho anh em về những khó khăn của Seller Việt khi các nhà bán hàng nước ngoài đang chiếm quá nhiều lợi thế.
Trong chuỗi giá trị, chúng ta nắm được gì, làm tốt được điều gì để có thể tồn tại giữa “thương trường như chiến trường” này?
Thời cổ xưa, Con đường tơ lụa là một hệ thống các con đường buôn bán nổi tiếng đã từ hàng nghìn năm nối châu Á với châu Âu (hay nói cách khác là nối phương Đông với phương Tây). Ngày nay, có thể ví thương mại điện tử là “Con đường tơ lụa” mới đầy tiềm năng phát triển thông qua hệ thống các sàn thương mại điện tử hay các nền tảng mạng xã hội đình đám.
Tiềm năng mở ra với các Seller Việt Nam nhưng cũng đi kèm vô vàn thách thức đến từ sự cạnh tranh khốc liệt khi những lợi thế về mặt địa lý ngày càng được xóa mờ.
Phải thừa nhận một thực tế rằng, hàng hóa, sản xuất, hay chuỗi logistics nói chung của chúng ta không thể so bì với Trung Quốc – quốc gia được mệnh danh công xưởng thế giới mà ngay cả những đế chế Mỹ – Âu còn phải e dè nhiều phần. Còn các kênh truyền thông, mạng xã hội thì sao? Đó chắc chắn cũng không phải lợi thế của chúng ta.

Các nước lớn còn phải e dè TQ về chuỗi sản xuất cung ứng hàng hóa
Theo quan điểm của tôi, cái gì khó nên dứt khoát bỏ qua!
Nhìn nhận một cách kỹ lưỡng, tôi cho rằng, bán hàng, chăm sóc khách hàng trên cơ sở am hiểu thị trường nội địa mới là điểm mà người Việt có khả năng kiểm soát mạnh hơn.
Với tư duy của tôi, ngay cả trong điều kiện yếu thế, chúng ta vẫn có cách để phát triển. Hãy xem thử tư duy của tôi có giúp ích cho bạn được phần nào không nhé?
Bỏ qua khâu tự sản xuất không có lợi thế về công nghệ, vốn, logistic,… khiến giá thành cao, bạn có nghĩ đến việc thuê sản xuất mang thương hiệu riêng.
Hãy hình dung, nếu bạn đi bán hàng cho người khác và nhiều người làm giống bạn, vô hình trung sẽ hình thành hai cực cạnh tranh: cạnh tranh giữa hãng này với hãng khác và giữa seller này với seller kia khiến cuộc chơi vô cùng khốc liệt. Hàng chục nhãn hàng với hàng ngàn seller, bạn là ai trong cấp số nhân của sự lựa chọn này?
Sellers cạnh tranh nhau và nhãn hàng cạnh tranh nhãn hàng hình thành cấp số nhân
Tuy nhiên, nếu bạn nắm được thương hiệu trong tay thì sự cạnh tranh này giảm đi rất nhiều lần. Khi này, câu chuyện thương hiệu không còn quá khó. Từ RD, OEM, ODM, OBM, có nhiều cách lựa chọn cho bạn tùy vào khả năng, điều kiện, nguồn lực…
Tôi không cho rằng đây là cách giảm cạnh tranh tuyệt đối nhưng tôi tin rằng nó sẽ giúp bạn có một con đường dài hơi hơn, tồn tại lâu hơn, đủ lực để đến những giai đoạn tiếp theo…
Kênh truyền thông, sàn thương mại điện tử, mạng xã hội do người Việt Nam chưa có mô hình nào thành công vang dội hay gây ảnh hưởng đủ lớn. Tuy nhiên, tận dụng những kênh này để “Zero to Hero” (từ con số 0 thành người hùng) là điều vô cùng khả thi. Xây dựng thương hiệu cá nhân, thương hiệu doanh nghiệp, khi khách hàng đã biết, nhớ, yêu chúng ta thì đó là lúc biến cái không lợi thế thành lợi thế. Đừng sợ cái gì của họ, hãy dùng nó như công cụ phục vụ mình. Khi đã có thương hiệu thì việc “chúng ta ở đâu?” không còn quan trọng nữa.
Và khi đã có ảnh hưởng nhất định, nếu có cơ hội hãy chủ động “kéo” khách hàng, người hâm mộ về một kênh nào đó thuộc về mình, như website chẳng hạn. Điều ấy có thể không quá mạnh, nhưng chắc chắn là một chiếc lược bền bỉ. Đó cũng là một cách tạo dựng tệp khách hàng, kênh bán hàng cho riêng mình, giảm phụ thuộc vào các nền tảng. Chúng ta nên tạo ra những kênh chủ động không phụ thuộc như: shop offline, website, xuất hiện đa kênh chứ không nên “bỏ trứng vào một giỏ”.
Tôi muốn nhấn mạnh về việc mọi quốc gia trên thế giới đều có những giá trị văn hóa riêng, mỗi dân tộc đều có những thói quen, sở thích riêng biệt. Là người Việt Nam, để thấu hiểu khách hàng trong nước, chẳng lẽ chúng ta không thể làm điều này tốt hơn người nước ngoài hay sao? Từ việc nắm bắt thị hiếu khách hàng, chúng ta hoàn toàn có thể tạo ra những sản phẩm phù hợp với thị trường trong nước. Lợi thế nằm ở tâm lý đã được đúc kết từ ngàn xưa “Ta về, ta tắm ao ta – Dù trong dù đục, ao nhà vẫn hơn!”.
Văn hóa, sở thích mỗi quốc gia, dân tộc là khác nhau
Khi làm ngành nghề dịch vụ, chăm sóc khách hàng, đừng bao giờ sử dụng những slogan kiểu “Uy tín là tất cả” hay “Khách hàng là thượng đế”. Tôi cho rằng những điều ấy là đương nhiên. Hãy làm nghề dịch vụ, chăm sóc khách hàng bằng những điều mới mẻ sáng tạo chứ đừng lặp lại những slogan hiển nhiên vô nghĩa.
Bên cạnh đó, bạn cũng cần trau dồi kiến thức kinh doanh chuẩn chỉ, đúng đắn để vừa dùng năng lực cạnh tranh, vừa biết cách tồn tại, phát triển đường dài, vừa tuân thủ quy định từ pháp luật. Tạo ra những đội ngũ nhân sự tốt – bền – giỏi, những yếu tố này là độc nhất giúp chúng ta chẳng phải e sợ cạnh tranh với bất cứ ai.
Cá nhân tôi luôn ấp ủ một mong ước: Khi có quá nhiều sàn thương mại điện tử và mạng xã hội nước ngoài, vậy liệu Việt Nam có thể tạo ra một cái “chợ Việt online”, một mạng xã hội Việt hay không? Nhiều người đã làm và nhiều người thất bại, nhưng “Trường Giang sóng sau dồn sóng trước”, tôi vẫn có niềm tin rằng một ngày nào đó chúng ta sẽ làm được và nếu thành công thì đồng nghĩa với “cuộc chơi” thương mại điện tử xuyên biên giới sẽ cân bằng hơn, tăng lợi thế cho người Việt và giảm ưu thế với ngoại tộc.
Cố lên anh chị em!